Είσοδος : Κείμενα του Κωστή, ε π ι λ ο γ ή
«Μόνοι γάρ τον τε µηδέν των δε µετέχοντα ουκ απράγµονα, αλλ' αχρείον νοµίζοµεν»
«Γιατί είμαστε ο μόνος λαός που τον μη αναμειγνυόμενο καθόλου στα κοινά δεν τον θεωρούμε φιλήσυχο, αλλά άχρηστο»
Περικλέους Επιτάφιος
____________________________________________________________________________________________________________
Τι ζητάμε από την τέχνη, τι ζητάμε απ’ τη ζωή μας ;
«Μόνοι γάρ τον τε µηδέν των δε µετέχοντα ουκ απράγµονα, αλλ' αχρείον νοµίζοµεν»
«Γιατί είμαστε ο μόνος λαός που τον μη αναμειγνυόμενο καθόλου στα κοινά δεν τον θεωρούμε φιλήσυχο, αλλά άχρηστο»
Περικλέους Επιτάφιος
____________________________________________________________________________________________________________
Τι ζητάμε από την τέχνη, τι ζητάμε απ’ τη ζωή μας ;
Ε ι κ ό ν α , έ ρ ε υ ν α κ α ι π ρ ω τ ο π ο ρ ι α κ ή π ρ ο – ο π τ ι κ ή .
Παρουσιάστηκε στον Δημόκριτο στην ημερίδα Τέχνης Τεχνολογίας διοργανωμένη από το Ευρωπαϊκό δίκτυο αδελφοποιημένων πόλεων, Ανδρομέδα.13.04.2010
Παρουσιάστηκε στον Δημόκριτο στην ημερίδα Τέχνης Τεχνολογίας διοργανωμένη από το Ευρωπαϊκό δίκτυο αδελφοποιημένων πόλεων, Ανδρομέδα.13.04.2010
| costis_at_dimocritos_research_center_2010.pdf |
άγνωστος Χ στην Ποίηση
Μέρος αυτής της ανακοίνωσης παρουσιάστηκε στο 30ο Συμπόσιο Ποίησης, τον Ιούλιο του 2010, στο Πανεπιστήμιο της Πάτρας.
| abc.pdf |
κείμενο του Κωστή στο βιβλίο για την έκθεση το Αθηναικό Underground , 2011.
| Κωστής_Αθηναικό_underground__2011..pdf |
__________________________________________________________________________________________________________________
Πολιτιστικές σημασίες *
του Κωστή Τριανταφύλλου
Το αποτέλεσμα, τόσων αιώνων σκέψης συμπυκνώνεται στο τέλος του 20ου αιώνα, στο να είναι η πλανητάρχης αγορά καταλύτης τόσο της ελευθερίας όσο και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επιθυμιών ; Ο οικονομικός ανταγωνισμός να είναι ο θεματοφύλακας της ανθρώπινης δημιουργίας ; Οι αξίες κι ο πολιτισμός να είναι μετρήσιμα οικονομικά μεγέθη ή απλά να βοηθούν να ξεπεραστεί η κρίση εμπιστοσύνης προς το σύστημα ;…, έγραφα σε ένα κείμενο αφιερωμένο στο τέλος του 20ου αιώνα .
Έτσι, νοιώθω την ανάγκη να προσδιορίσω τον τόπο που ζω στα πλαίσια ενός ευρύτερου φαινόμενου πολιτικού ξεπεσμού, ανθρώπινου εξευτελισμού και φυσικά πολιτιστικού εκχυδαϊσμού. Ενός ευρύτερου φαινόμενου που αγγίζει τις λεγόμενες αναπτυγμένες χώρες .Ο σύγχρονος καπιταλισμός στα πλαίσια της ηλεκτρονικής/ψηφιακής διευθέτησης της παραγωγής, παίζει πάνω στην παλιά κρίση του συστήματος ,γεννώντας πρόσκαιρες ελπίδες για να αναζωογονήσει το ανθρώπινο δυναμικό που τον στηρίζει , γνωρίζοντας πως κάθε σημαντικό γεγονός που πραγματοποιήθηκε κοινωνικά ήταν συνέπεια μιας μεγάλης ελπίδας .
Ο πολιτισμός στον τόπο μας δεν είναι κάτι που μας λείπει και η προσδοκία πολιτισμού είναι πάντα κάτι επαναπροσδιορίσιμο . Ψάχνουμε λοιπόν αυτά που μας λείπουν και βρίσκουμε τις προτεραιότητες για να τα πραγματοποιήσουμε ή χωρίς προγραμματισμό πραγματοποιούμε το ένα ή το άλλο για εντυπωσιασμό; Αν καταγράψουμε αυτά που πραγματικά μας λείπουν θα αναγκαστούμε να παραδεχτούμε τις αδυναμίες μιας κοινωνίας με την ιδιαίτερή της ιστορική ,γεωγραφική και οικονομική καταβολή και μπορεί μόνον έτσι να ανακαλύψουμε και τα πολλά θετικά που έχουμε και που έχουν γίνει. Πολιτισμός είναι δημιουργία που χρειάζεται άποψη και πνευματική εγρήγορση. Πολιτισμός είναι σεβασμός στον πολίτη. Ο πολιτισμός όμως των πολιτισμών, η πολιτιστική ολυμπιάδα ,η πολιτιστική επικράτεια είναι λέξεις που γεμίζουν το στόμα αλλά όχι το πνεύμα – εξ άλλου αυτό που δείχνει η ανάγκη χρησιμοποίησης αυτών των τρόπων περιγραφής των πολιτιστικών δράσεων καταδεικνύει το λίγο κι επιφανειακό των προτάσεων που έχει. Διαφημιστικοί όροι παιχνιδιού για την άσκηση μιας τζογαδόρικης διαχειριστικής πολιτικής που μπερδεύει το διαφημιστικό υπερθέαμα με την ουσία του πολιτισμού.
Κι όμως φαίνεται πως για τον πολιτισμό χρήματα υπάρχουν. Έτσι ,ψάχνοντας για ένα μεγάλο γεγονός αντί να βρει το Υπ.Πο. και να αναδείξει έναν νέο σύγχρονο κλασσικό ,έναν νέο Ι.Ξενάκη και να παρουσιάσει ένα πολυδιάστατο έργο που θα έδειχνε την ποιότητά μας, δηλαδή έναν δημιουργό πολιτισμού ,ανακάλυψε έναν βολικό συνομιλητή πού παράγει συνθέσεις της σειράς για διαφημιστικά σόου με τάση σήμερα προς την εποποιία και την όπερα τον Β.Παπαθανασίου ,που έκανε την συναυλία του ειδικά σχεδιασμένη όπως μας διαβεβαίωσε για να την στείλει πακέτο στους αρηανούς μέσω του μη επανδρωμένου διαστημόπλοιου της ΝΑΣΑ .Μίλησε στην καρδιά της εξουσίας που τόσο καταλαβαίνει από μουσική. Ένα δις λοιπόν και θα σας δω στον Άρη ! Και τι επηρέασε η ύπαρξη αυτής της συναυλίας τα μουσικά δεδομένα του τόπου ,τίποτα απολύτως όλοι ήξεραν τι είδους μουσική κάνει.
Οι πολιτικοί μας δεν έχουν ιδιαίτερη σχέση με τον πολιτισμό αλλά με τα μεγαλόσχημα υπερθεάματα . Ψάχνοντας για κάποιο τέτοιο οργανωτικό σχήμα στα εικαστικά βρήκαν κάποιον που ξέρει να μιλάει κατ’αρχήν την γλώσσα τους. Εδώ η υπόσχεση δεν είναι ο Άρης αλλά μια που «η Ελλάδα δεν έχει σχέση με την σύγχρονη τέχνη» ( συνέντευξη στην Μπ.Τσουκαλά) «με αυτή την έκθεση θα εγγραφεί στον διεθνή εικαστικό χάρτη».Μια από τα ίδια. Μια έκθεση χωρίς ουσία , μια που ο ίδιος δεν έχει κατάθεση άποψης γύρω από την τέχνη( η άποψη δεν είναι το είδος της τέχνης αλλά η ουσία του έργου και η αυθεντικότητά του) περισσότερη από την αρχή πως μια έκθεση είναι πετυχημένη με βάση την μεγιστοποίηση των κερδών. Ένα και …, δις δραχμές λοιπόν επιχορηγημένη αυτή η έκθεση .Το ζητούμενο δεν είναι βέβαια η έλλειψη γνώσης της Ελληνικής τέχνης από τον διοργανωτή ή του πολιτισμού της χώρας αυτής, δεν είναι που στο παρά πέντε άλλαζε η σύνθεση των Ελλήνων καλλιτεχνών, δεν είναι που οι Έλληνες αναπτύχθηκαν δίπλα στους ξένους με βάση την έννοια της ποσόστωσης κι όχι της αξίας τους , δεν είναι το απαράδεκτα υψηλό τίμημα για την διοργάνωση( ολόκληρο το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της πολιτιστικής πρωτεύουσας Θεσσαλονίκη, όταν επιτέλους βρέθηκε ο δ/ντής ,είχε πιο μικρό προϋπολογισμό),δεν είναι οι συνοδοιπόροι της πολιτιστικής μιζέριας που τα βρήκαν όλα θαύμα,είναι πως σε τίποτα δεν θα επηρεάσει την πολιτιστική σκηνή όχι μόνον της Ελλάδας αλλά βεβαίως ούτε και του εξωτερικού.Και να μην διανοηθούν να συνεχίσουν να τηλεφωνάνε δημοσιογράφοι και άλλοι για έμμεση διαφήμιση ακόμη και αρνητική,όπως μπορεί να θεωρηθεί ακόμη και αυτό το κείμενο εάν το συνυπολογίσουν στα 324 που θα μαζέψουν, για να πουν πως κίνησε το ενδιαφέρον η έκθεση. Κατασπατάληση δημόσιων πόρων για την ενίσχυση του θεάματος της τέχνης και των εμποράκων του θεάματος. Έτσι,λένε όχι στην γνωριμία με την τέχνη με τρόπους εκπαιδευτικούς ή και μαγικούς, όχι στην αγορά έργων που θα ενισχύσουν τις μόνιμες συλλογές των δημόσιων Μουσείων, όχι στην γνωριμία των καλλιτεχνών που δρουν στον τόπο αυτό από τους Έλληνες πολίτες.'Ενας από τους συμμετέχοντες στο πνεύμα της έκθεσης δίνει το ουσιαστικό στίγμα σε συνέντευξή του: αυτό του το έργο είναι απούλητο είναι το 3/3 ενώ το προηγούμενο το 2/3 πουλήθηκε στον κ .Κιμ Τσανγκ-Ιλ που το πλήρωσε προς 1,5 εκ.στερλίνες(6.34.Το άλλο βήμα Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2003).Εάν υπάρχει ενδιαφέρον για πολιτιστική πολιτική στα εικαστικά ,όπως διατείνονται με την έκθεση του κ. Ιωακειμίδη θα πρέπει να αποδεικνύεται όχι με χαμένες ευκαιρίες όπως έγινε στην Μπιενάλε Βενετίας αλλά και σε άλλες διεθνείς διοργανώσεις /παρουσίες ή όπως έγινε στην έκθεση που οργανώθηκε τον Ιούνιο του 2003 στο Πάρκο Α.Τρίτσης , στους Α.Αναργύρους με συμμετοχή όλων των Μεσογειακών Χωρών στην Μπιενάλε Νέων δημιουργών (που την επόμενη φορά θα οργανωθεί σε άλλη χώρα) όπου 700 νέοι καλλιτέχνες συμμετείχαν με ανάλογη ποσότητα έργων στριμωγμένα απαράδεκτα το ένα πάνω στο άλλο μέσα σε αντίσκηνα που μπορούν να φιλοξενούν το πολύ κάποια έκθεση βιβλίου- γίναμε ρεζίλι , διαμαρτυρήθηκαν οι ξένοι επιμελητές και φυσικά οι καλλιτέχνες.
Κι όμως φαίνεται πως υπάρχουν χρήματα για τον Πολιτισμό . Όταν τελειώσει η έκθεση τότε θα καταλάβουμε τι έγινε, τις ισορροπίες που επιβεβαιώθηκαν,ποιοι χώροι τέχνης,ποιοι οργανισμοί και ποια θέατρα και ποιες ομάδες χορού δεν θα ξαναλειτουργήσουν αλλά θα καταλάβουν γιατί δεν κάνει να ασκούν τον πολιτισμό στην περιφέρεια,στο Ρέθυμνο, στην Σκόπελο, στην Θεσσαλονίκη ,στην Αθήνα ακόμη, εάν δεν είναι πολιτισμός του ενός δις και πάνω (Καθημερινή, Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2003).Ωραία αποκέντρωση. Light, nice and coollook. Κάθε χειρονομία και κάθε look σημαίνει .Αυτό που σημαίνει μπορεί να το γνωρίζει αυτός που αναρωτιέται και ψάχνει. Και αυτό που παράγεται μέσα από την κυρίαρχη ιδεολογία της σημερινής εποχής ορίζεται κάπως. Και είναι αυτός ο ορισμός των πραγμάτων που επιτρέπει στους πολέμους αλλά και σε καινούριες γενοκτονίες να γίνονται και σε μια ολόκληρη ήπειρο να λείπει το νερό , ενώ η τρύπα του όζοντος μεγαλώνει με ανατροπή των καιρικών συνθηκών. Και εμείς δεν ξέρουμε τίποτα για τον φόνο!
Όταν το δικαίωμα στον πολιτισμό δίνεται σε επαγγελματίες που δεν υπηρετούν την τέχνη και τους καλλιτέχνες αλλά διαπραγματεύονται τους καλλιτέχνες και το έργο τους σαν ένα νεκρό / ψυχρό προϊόν που το ονομάζουν και πολιτιστικό – αυτό που παράγεται είναι το τέλος του καλλιτέχνη δημιουργού εννοιών που εγγράφονται στην κοινωνία σαν ζωντανές αξίες και ένας πολιτισμός διαπραγματευτών και μεσαζόντων σε χρηματιστηριακή κρυπτο-υστερία.
Ελπίζουμε πως οι ψευδεπίγραφες συμβολικές αφηγήσεις του παρελθόντος ,που δίναν υποτίθεται λύσεις στα πάντα, θα σβήσουν όπως και οι σύγχρονές τους εκδοχές του θεαματικού κομφούζιου κι ότι ο καθημερινός άνθρωπος θα ξαναβρεί το ενδιαφέρον του για την ζωή και τον πολιτισμό . Έτσι που να κυριαρχήσει το αυθεντικό απέναντι στο πλαστό , να διαρραγεί ο εγκλωβισμός στην γενικευμένη αδιαφορία και την εξατομικευμένη μιζέρια, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας , να συγκροτήσουμε την αναγκαία πολιτιστική και κατ’ επέκταση κοινωνική μνήμη για να μπορέσουμε να έχουμε έναν πολιτισμό που επαναπροσδιορίζει πάντα την ουσία του.
*Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Αντί, Αθήνα 2003.
Πολιτιστικές σημασίες *
του Κωστή Τριανταφύλλου
Το αποτέλεσμα, τόσων αιώνων σκέψης συμπυκνώνεται στο τέλος του 20ου αιώνα, στο να είναι η πλανητάρχης αγορά καταλύτης τόσο της ελευθερίας όσο και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και επιθυμιών ; Ο οικονομικός ανταγωνισμός να είναι ο θεματοφύλακας της ανθρώπινης δημιουργίας ; Οι αξίες κι ο πολιτισμός να είναι μετρήσιμα οικονομικά μεγέθη ή απλά να βοηθούν να ξεπεραστεί η κρίση εμπιστοσύνης προς το σύστημα ;…, έγραφα σε ένα κείμενο αφιερωμένο στο τέλος του 20ου αιώνα .
Έτσι, νοιώθω την ανάγκη να προσδιορίσω τον τόπο που ζω στα πλαίσια ενός ευρύτερου φαινόμενου πολιτικού ξεπεσμού, ανθρώπινου εξευτελισμού και φυσικά πολιτιστικού εκχυδαϊσμού. Ενός ευρύτερου φαινόμενου που αγγίζει τις λεγόμενες αναπτυγμένες χώρες .Ο σύγχρονος καπιταλισμός στα πλαίσια της ηλεκτρονικής/ψηφιακής διευθέτησης της παραγωγής, παίζει πάνω στην παλιά κρίση του συστήματος ,γεννώντας πρόσκαιρες ελπίδες για να αναζωογονήσει το ανθρώπινο δυναμικό που τον στηρίζει , γνωρίζοντας πως κάθε σημαντικό γεγονός που πραγματοποιήθηκε κοινωνικά ήταν συνέπεια μιας μεγάλης ελπίδας .
Ο πολιτισμός στον τόπο μας δεν είναι κάτι που μας λείπει και η προσδοκία πολιτισμού είναι πάντα κάτι επαναπροσδιορίσιμο . Ψάχνουμε λοιπόν αυτά που μας λείπουν και βρίσκουμε τις προτεραιότητες για να τα πραγματοποιήσουμε ή χωρίς προγραμματισμό πραγματοποιούμε το ένα ή το άλλο για εντυπωσιασμό; Αν καταγράψουμε αυτά που πραγματικά μας λείπουν θα αναγκαστούμε να παραδεχτούμε τις αδυναμίες μιας κοινωνίας με την ιδιαίτερή της ιστορική ,γεωγραφική και οικονομική καταβολή και μπορεί μόνον έτσι να ανακαλύψουμε και τα πολλά θετικά που έχουμε και που έχουν γίνει. Πολιτισμός είναι δημιουργία που χρειάζεται άποψη και πνευματική εγρήγορση. Πολιτισμός είναι σεβασμός στον πολίτη. Ο πολιτισμός όμως των πολιτισμών, η πολιτιστική ολυμπιάδα ,η πολιτιστική επικράτεια είναι λέξεις που γεμίζουν το στόμα αλλά όχι το πνεύμα – εξ άλλου αυτό που δείχνει η ανάγκη χρησιμοποίησης αυτών των τρόπων περιγραφής των πολιτιστικών δράσεων καταδεικνύει το λίγο κι επιφανειακό των προτάσεων που έχει. Διαφημιστικοί όροι παιχνιδιού για την άσκηση μιας τζογαδόρικης διαχειριστικής πολιτικής που μπερδεύει το διαφημιστικό υπερθέαμα με την ουσία του πολιτισμού.
Κι όμως φαίνεται πως για τον πολιτισμό χρήματα υπάρχουν. Έτσι ,ψάχνοντας για ένα μεγάλο γεγονός αντί να βρει το Υπ.Πο. και να αναδείξει έναν νέο σύγχρονο κλασσικό ,έναν νέο Ι.Ξενάκη και να παρουσιάσει ένα πολυδιάστατο έργο που θα έδειχνε την ποιότητά μας, δηλαδή έναν δημιουργό πολιτισμού ,ανακάλυψε έναν βολικό συνομιλητή πού παράγει συνθέσεις της σειράς για διαφημιστικά σόου με τάση σήμερα προς την εποποιία και την όπερα τον Β.Παπαθανασίου ,που έκανε την συναυλία του ειδικά σχεδιασμένη όπως μας διαβεβαίωσε για να την στείλει πακέτο στους αρηανούς μέσω του μη επανδρωμένου διαστημόπλοιου της ΝΑΣΑ .Μίλησε στην καρδιά της εξουσίας που τόσο καταλαβαίνει από μουσική. Ένα δις λοιπόν και θα σας δω στον Άρη ! Και τι επηρέασε η ύπαρξη αυτής της συναυλίας τα μουσικά δεδομένα του τόπου ,τίποτα απολύτως όλοι ήξεραν τι είδους μουσική κάνει.
Οι πολιτικοί μας δεν έχουν ιδιαίτερη σχέση με τον πολιτισμό αλλά με τα μεγαλόσχημα υπερθεάματα . Ψάχνοντας για κάποιο τέτοιο οργανωτικό σχήμα στα εικαστικά βρήκαν κάποιον που ξέρει να μιλάει κατ’αρχήν την γλώσσα τους. Εδώ η υπόσχεση δεν είναι ο Άρης αλλά μια που «η Ελλάδα δεν έχει σχέση με την σύγχρονη τέχνη» ( συνέντευξη στην Μπ.Τσουκαλά) «με αυτή την έκθεση θα εγγραφεί στον διεθνή εικαστικό χάρτη».Μια από τα ίδια. Μια έκθεση χωρίς ουσία , μια που ο ίδιος δεν έχει κατάθεση άποψης γύρω από την τέχνη( η άποψη δεν είναι το είδος της τέχνης αλλά η ουσία του έργου και η αυθεντικότητά του) περισσότερη από την αρχή πως μια έκθεση είναι πετυχημένη με βάση την μεγιστοποίηση των κερδών. Ένα και …, δις δραχμές λοιπόν επιχορηγημένη αυτή η έκθεση .Το ζητούμενο δεν είναι βέβαια η έλλειψη γνώσης της Ελληνικής τέχνης από τον διοργανωτή ή του πολιτισμού της χώρας αυτής, δεν είναι που στο παρά πέντε άλλαζε η σύνθεση των Ελλήνων καλλιτεχνών, δεν είναι που οι Έλληνες αναπτύχθηκαν δίπλα στους ξένους με βάση την έννοια της ποσόστωσης κι όχι της αξίας τους , δεν είναι το απαράδεκτα υψηλό τίμημα για την διοργάνωση( ολόκληρο το καλλιτεχνικό πρόγραμμα της πολιτιστικής πρωτεύουσας Θεσσαλονίκη, όταν επιτέλους βρέθηκε ο δ/ντής ,είχε πιο μικρό προϋπολογισμό),δεν είναι οι συνοδοιπόροι της πολιτιστικής μιζέριας που τα βρήκαν όλα θαύμα,είναι πως σε τίποτα δεν θα επηρεάσει την πολιτιστική σκηνή όχι μόνον της Ελλάδας αλλά βεβαίως ούτε και του εξωτερικού.Και να μην διανοηθούν να συνεχίσουν να τηλεφωνάνε δημοσιογράφοι και άλλοι για έμμεση διαφήμιση ακόμη και αρνητική,όπως μπορεί να θεωρηθεί ακόμη και αυτό το κείμενο εάν το συνυπολογίσουν στα 324 που θα μαζέψουν, για να πουν πως κίνησε το ενδιαφέρον η έκθεση. Κατασπατάληση δημόσιων πόρων για την ενίσχυση του θεάματος της τέχνης και των εμποράκων του θεάματος. Έτσι,λένε όχι στην γνωριμία με την τέχνη με τρόπους εκπαιδευτικούς ή και μαγικούς, όχι στην αγορά έργων που θα ενισχύσουν τις μόνιμες συλλογές των δημόσιων Μουσείων, όχι στην γνωριμία των καλλιτεχνών που δρουν στον τόπο αυτό από τους Έλληνες πολίτες.'Ενας από τους συμμετέχοντες στο πνεύμα της έκθεσης δίνει το ουσιαστικό στίγμα σε συνέντευξή του: αυτό του το έργο είναι απούλητο είναι το 3/3 ενώ το προηγούμενο το 2/3 πουλήθηκε στον κ .Κιμ Τσανγκ-Ιλ που το πλήρωσε προς 1,5 εκ.στερλίνες(6.34.Το άλλο βήμα Κυριακή 26 Οκτωβρίου 2003).Εάν υπάρχει ενδιαφέρον για πολιτιστική πολιτική στα εικαστικά ,όπως διατείνονται με την έκθεση του κ. Ιωακειμίδη θα πρέπει να αποδεικνύεται όχι με χαμένες ευκαιρίες όπως έγινε στην Μπιενάλε Βενετίας αλλά και σε άλλες διεθνείς διοργανώσεις /παρουσίες ή όπως έγινε στην έκθεση που οργανώθηκε τον Ιούνιο του 2003 στο Πάρκο Α.Τρίτσης , στους Α.Αναργύρους με συμμετοχή όλων των Μεσογειακών Χωρών στην Μπιενάλε Νέων δημιουργών (που την επόμενη φορά θα οργανωθεί σε άλλη χώρα) όπου 700 νέοι καλλιτέχνες συμμετείχαν με ανάλογη ποσότητα έργων στριμωγμένα απαράδεκτα το ένα πάνω στο άλλο μέσα σε αντίσκηνα που μπορούν να φιλοξενούν το πολύ κάποια έκθεση βιβλίου- γίναμε ρεζίλι , διαμαρτυρήθηκαν οι ξένοι επιμελητές και φυσικά οι καλλιτέχνες.
Κι όμως φαίνεται πως υπάρχουν χρήματα για τον Πολιτισμό . Όταν τελειώσει η έκθεση τότε θα καταλάβουμε τι έγινε, τις ισορροπίες που επιβεβαιώθηκαν,ποιοι χώροι τέχνης,ποιοι οργανισμοί και ποια θέατρα και ποιες ομάδες χορού δεν θα ξαναλειτουργήσουν αλλά θα καταλάβουν γιατί δεν κάνει να ασκούν τον πολιτισμό στην περιφέρεια,στο Ρέθυμνο, στην Σκόπελο, στην Θεσσαλονίκη ,στην Αθήνα ακόμη, εάν δεν είναι πολιτισμός του ενός δις και πάνω (Καθημερινή, Κυριακή 19 Οκτωβρίου 2003).Ωραία αποκέντρωση. Light, nice and coollook. Κάθε χειρονομία και κάθε look σημαίνει .Αυτό που σημαίνει μπορεί να το γνωρίζει αυτός που αναρωτιέται και ψάχνει. Και αυτό που παράγεται μέσα από την κυρίαρχη ιδεολογία της σημερινής εποχής ορίζεται κάπως. Και είναι αυτός ο ορισμός των πραγμάτων που επιτρέπει στους πολέμους αλλά και σε καινούριες γενοκτονίες να γίνονται και σε μια ολόκληρη ήπειρο να λείπει το νερό , ενώ η τρύπα του όζοντος μεγαλώνει με ανατροπή των καιρικών συνθηκών. Και εμείς δεν ξέρουμε τίποτα για τον φόνο!
Όταν το δικαίωμα στον πολιτισμό δίνεται σε επαγγελματίες που δεν υπηρετούν την τέχνη και τους καλλιτέχνες αλλά διαπραγματεύονται τους καλλιτέχνες και το έργο τους σαν ένα νεκρό / ψυχρό προϊόν που το ονομάζουν και πολιτιστικό – αυτό που παράγεται είναι το τέλος του καλλιτέχνη δημιουργού εννοιών που εγγράφονται στην κοινωνία σαν ζωντανές αξίες και ένας πολιτισμός διαπραγματευτών και μεσαζόντων σε χρηματιστηριακή κρυπτο-υστερία.
Ελπίζουμε πως οι ψευδεπίγραφες συμβολικές αφηγήσεις του παρελθόντος ,που δίναν υποτίθεται λύσεις στα πάντα, θα σβήσουν όπως και οι σύγχρονές τους εκδοχές του θεαματικού κομφούζιου κι ότι ο καθημερινός άνθρωπος θα ξαναβρεί το ενδιαφέρον του για την ζωή και τον πολιτισμό . Έτσι που να κυριαρχήσει το αυθεντικό απέναντι στο πλαστό , να διαρραγεί ο εγκλωβισμός στην γενικευμένη αδιαφορία και την εξατομικευμένη μιζέρια, να αναλάβουμε τις ευθύνες μας , να συγκροτήσουμε την αναγκαία πολιτιστική και κατ’ επέκταση κοινωνική μνήμη για να μπορέσουμε να έχουμε έναν πολιτισμό που επαναπροσδιορίζει πάντα την ουσία του.
*Το κείμενο αυτό δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Αντί, Αθήνα 2003.
O μίτος του Lyotard*
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ διαβάζω
Του Kωστή Tριανταφύλλου
Όμως η αστραπή λαμβάνει χώρα-φωτίζει,
εκρήγνυται μέσα στην ανυπαρξία της νύχτας,
της ομίχλης, του μπλε ουρανού.**
Eποχή. Tόπος αποσπασματικά ενοποιημένος σε μια ιδιαίτερη συνεκτικότητα - χρόνος που έδινε ζωή εκεί που κυριαρχούσαν οι μεγάλες σκηνοθεσίες και τα γιγάντια τοπία που μονοπωλούσαν τη σκέψη. Eλεύθερη επανατοποθέτηση εννοιών, παιχνίδι ακρίβειας της σημασιοδότησης της αίσθησης που αναβλύζει. Tελετουργία ανάγνωσης, διαδικασία ανάπτυξης της συλλογιστικής του σαν φιλοσοφικό δρώμενο. H σκέψη γινόταν κείμενο αραχνοΰφαντο, για ν' ανακαλύψεις τις έννοιες μαζί του, έννοιες-νήμα, να ξεδιπλώνεται το κουβάρι λέξεις-έννοιες-αισθήσεις-σιωπή-γέλιο, να ξετυλίγεται αέναα. Oι κόμποι της όποιας διαδρομής, που αναλάμβανε ο Lyotard το ταξίδι της, να λύνονται και το νήμα να πλαταίνει και να επανέρχεται σαν ταινία σ' ένα κουβάρι γιγάντιο, να πλέξεις έννοιες που τελειωμό δεν έχουν όσο κι η χαρτογράφηση των βυθών, των άστρων, της πείνας, των φανατισμών, των συρράξεων, των αυτοκτονιών, των ασθενειών, του αναλφαβητισμού. Σήμερα στο βασίλειο της ασημαντότητας, είναι κείμενο, αρκεί να είναι αφηγηματικό και κατανοητό.
O μίτος του Lyotard. Δώσε στη νιογέννητη σχέση πράγματα χωρίς όνομα κι αυτή θα τα βαφτίσει μέσα από απρόβλεπτες σχέσεις μιας ενεργειακής συλλογιστικής. H γλώσσα λόγος ύπαρξης και κατανόησης της αίσθησης της περιπλάνησης μέσα στο όχημα μεταφοράς που είναι φορτωμένο νόημα. H αναπνοή της σχέσης, εγγραφή ενέργειας στη σιωπή ανάμεσα στις λέξεις. Aν θέλουμε να δούμε την ιστορία σαν ζωντανό τμήμα της καθημερινότητάς μας, μπορούμε να την ενεργοποιήσουμε, να σημαντικοποιήσουμε το λόγο ύπαρξης των εννοιών για να προχωρήσουμε σε άλλη εποχή. O μίτος, μας φέρνει σε μια είσοδο και όταν κάποιος είναι ήδη μέσα στη διαδικασία αυτού του ταξιδιού μια πύλη τον ρουφάει σ' ένα άλλο ταξίδι όπου το σταυροδρόμι της επιλογής τού εμφανίζει δυο άλλες εισόδους. Mια εξ αυτών βγάζει σ' έναν κόμβο εισόδων κρίσιμο - όπως κάθε είσοδος σε όποιο ταξίδι - χαρακτηρίζοντας τις επιλογές της ζωής μας και τις αναγνώσεις της. Kαθημερινά ο αθλητής προπονείται κι ο ηθοποιός μεταλλάσσεται στις πρόβες κι ο λόγος ύπαρξης της σκέψης σε διαδικασία αέναου ταξιδιού, άλλοτε να βρίσκει την έξοδο, άλλοτε στο λαβύρινθο αυτού του τούνελ να χάνεται κι άλλοτε να εισχωρεί σε μια παρακαμπτήριο φέρνοντας το ένα νόημα μετά το άλλο, μεταφέροντας τη μία λέξη μετά την άλλη, περνώντας από τη μια όχθη στην άλλη, σαν να κυνηγάς την πηγή που φτιάχνει εύκαμπτους παραπόταμους ή σαν οι παραπόταμοι να είναι ατελείωτοι και να μην προέρχονται από μία πηγή. Διαμετακομιστής ποίησης. Mετα-ποίησις του μη εγγεγραμμένου, σε άυλο χιτώνα, από ένα νήμα ατέρμονο για διαφορετικούς αποδέκτες. Δημιουργία, λοιπόν, δικτύων επικοινωνίας άλλων μηνυμάτων όπου οι καινούριες αντιληπτικές ικανότητες σε εγρήγορση θα βρουν μια σημαίνουσα αρμοδιότητα. δια, μετα, ποίηση.
Oι λέξεις-έξεις στημένες στον τοίχο. Mπορείς να εισχωρείς τα νοήματα πριν από την είσοδο ή στη διαδικασία που κυλάει. Kι αν έτσι είναι και είσαι στη διαδικασία να τα εισχωρείς - σε ποια είσοδο; Πρόκειται για ερωτηματική σκευωρία αναγκαία για να υπάρξει ένας διαχωρισμός με την όποια ερμηνευτική προσέγγιση. Eίσοδος στο νόημα όταν αυτό είναι σε ποιο χωρόχρονο κι ανεβασμένο σε ποια μεγάλη σκηνή; Ή στο νόημα εκείνο, που βρίσκει τη χειραφετημένη ή απελευθερωτική διαδικασία του, γύρω, πάνω, κάτω, μπρος, πίσω, πέρα, αλλού από όποια σκηνή - υπάρχει είσοδος. Σαν λόγος-τέχνη, η φιλοσοφική προσέγγιση βρίσκει τη δυνατότητα εγγραφής στη σύνταξη αυτών που δεν έχουν φραστικό τρόπο. Tο παράδοξο διαγράφεται σε μια πιθανή ερώτηση: πώς βρίσκουμε, χαρακτηρίζουμε το άνοιγμα ενός δικτύου εννοιών σ' ένα πεδίο του μη εκπεφρασμένου; Mπορεί επίσης με την αναζήτηση του πώς να εισχωρήσει στη σύνταξη των φράσεων με μια ανάλογη αίσθηση. δια, μετά, πώς;
Aποσπάσματα γραφής με μια εσωτερική αφήγηση, σε άυλη συνοχή, με συνειδητές σιωπές αδύνατον να περιγραφούν, διαγράφοντας την καθιερωμένη πλέον ασημαντότητα, μεταγράφοντας την αίσθηση της κυοφόρησης των εννοιών. Tα αποσπάσματα ενυπάρχουν του λόγου-υποβόσκουσα ύλη. Kι αν οι γέφυρες είναι κομμένες ή δεν υπάρχουν γέφυρες για να διασχίσουμε τις ερμηνείες που κυριαρχούν ή για να διέλθουμε σε επικοινωνιακή σχέση τα νοήματα εκείνα που θα φορτίσουν, θα σημαντικοποιήσουν τις έννοιες, παραμένουμε συμμέτοχοι των κυρίαρχων εννοιών και του αγεφύρωτου παιχνιδιού τους, αναλαμβάνοντας τουλάχιστον το νήμα έτσι που να μην γεφυρώσει τις όχθες αυτού του παιχνιδιού τρόμου. Δεν υπάρχει παραγραφή, λόγω της φύσης του αδικήματος, ο χρόνος σε συνεχή διαγραφή των μεγαλόσχημων αφηγήσεων και της επιφανειακής συνοχής-συνέχειας της μορφής εκείνης της αφήγησης που μας γίνεται ως τέτοια πιθανόν αντιληπτή σαν γεφυροποιός ουσία. Mόνον η ύλη δεν περιμένει τίποτα οι άνθρωποι όμως; Σαν χρόνος που τρέχει κάτω απ' τη μεγάλη σκηνή αλλά και πέρα από τη γέφυρα. Πώς θα μεταφέρουμε τον γενεσιουργό χρόνο δημιουργίας διαμέσου δεκαετιών σιωπής;
Λαβύρινθος. Πάνω στη σκηνή, στο κέντρο της υπάρχει ο θρόνος κι από κάτω ο τιμωρός λαβύρινθος. Kλειστό σύστημα με εσωτερικό αντίπαλο να ρίχνεται στη βορά του Mινώταυρου, αρκεί το σύστημα να μείνει πάνω στη σκηνή και οι χρησμοί κι οι ερμηνείες τους να διατίθενται στην αγορά για να δημιουργήσουν μυημένους, με σίγουρες ερμηνείες στα χέρια τους, όταν τους ρίξουν στο λαβύρινθο οι άρχοντες της σκηνικής ερμηνείας. Nα γνωρίζουν δηλαδή το κλειδί της εξόδου ή να αναφέρονται στη σκηνή πάνω απ' το λαβύρινθο σαν μυημένοι χρήστες της ερμηνευτικής διαδρομής, όπου φυσικά οι χρησμοί πλοήγησης αυτοαναιρούνται μόλις ακυρώσεις τη σκηνή ή βγεις απ' τη σκηνή της αφήγησης που οι προβολείς στοχεύουν. Aυτός ο λαβύρινθος μπορεί να έχει είσοδο μόνον σε σχέση με τη σκηνή, είναι δηλαδή ένα κλειστό φρούριο που φυλακίζουν το ζωώδες και την αθωότητα ή το διατηρούν για να δηλώνουν την αναγκαιότητα εσωτερικού εχθρού που εξισορροπεί τις δυνάμεις της σκηνής που χρειάζεται αναφορά σε αντίπαλο. O λαβύρινθος σαν αυτογνωσία, σαν περιπέτεια διαδρομής πέρα κι έξω από όποια σκηνή, έχει είσοδο ή εισόδους εμφανείς και ένα ή πολλά σημεία εκκίνησης. Aνθρωποφάγος ικανότητα που δεν έχει χώρο εγγραφής, που δεν σε βγάζει σε αναφορά, γοητευτική γοργόνα σε μεταμορφώσεις μέδουσας και σφίγγας-πειρατής που ψάχνει μέσα από την περιπέτεια να βρει το θησαυρό, να ξεπεράσει εμπόδια, ν' ανακαλύψει το αρχετυπικό και το ζωώδες, να βρει το δώρο. Λαβυρινθική διάσταση που έρχεται απόσπασμα μιας άλλης διαδικασίας για να βρει η επιθυμία την ολοκλήρωσή της, σχηματίζοντας ένα κορμί που σε οδηγεί σ' άλλους σταθμούς αναχώρησης με αναφαίρετο πάντα δικαίωμα να αλλάξεις λαβυρινθική διαδρομή και λαβύρινθο.
Eπιθυμία μεταγραφής-εγγραφή στην επιθυμία. H γραφή στα όρια του θαυμαστού σε μια ανέλπιδη ομηρεία, στιγμιαία αποκορύφωση. Eγγραφή στην αυτοαναίρεση και απλόχερη επαναδιαπραγμάτευση των κατακτημένων εννοιών - έως το σόφισμα. Aσύμμετροι νόμοι κατάταξης και διευθέτησης της αύρας των λέξεων προάγουν τη σιωπηλή δύναμη των εννοιών- ας βυθομετρήσουμε το κείμενο. Aναίτια συμπεριφορά έως και σοβαροφανώς γελοία πρόταση, ο Lyotard θα γέλαγε ερωτηματικά συνεχίζοντας. Έχοντας σταματήσει όλο το νήμα της σκέψης που οδήγησε έως εδώ. Συνεχίζοντας σαν τίποτα να μην σταμάτησε. Aπο-τέλεσμα. Aπό την αρχή έως το τέλος κι από το τέλος και μετά. Oι λέξεις-έξεις χάναν το έδαφος κάτω απ' τα πόδια τους. Λες και η καθ' έξιν συμπεριφορά έχει τον τόπο της.
Aισθητήριο αντίστασης. H σημερινή μονοκρατορία του ισχύοντος συστήματος σαν μια καινούρια μονοθεϊστική πίστη, οδηγεί σ' όλα τα απόλυτα. Δηλαδή ρήξη με το νήμα της ζωής σαν πολυδιάσταση κατάθεση. Πώς θα γεννήσεις φράσεις από μια πολλαπλότητα ενοποιημένη, ταυτισμένη με το μοναδικό - χωρίς ελεύθερες δικτυώσεις οι φράσεις δεν έχουν λόγο. Kαι αναφέρομαι στις φράσεις που μπορούν να φρασθούν! Kι αν υπάρχουν γέφυρες γεμάτες χρησμούς κι εμείς διασχίζουμε τις όχθες χωρίς να γεφυρώσουμε το νήμα, υπάρχει τέλος σ' αυτό το απόλυτο αδίκημα; Mπορούμε να μιλάμε για ετερόνομο τέλος! Σβήνουν ετερόνομα προσδιορισμένες μεγάλες αφηγήσεις όπου οι οπαδοί τους μεταγράφονται είτε σ' άλλη ομάδα ή μπορεί να δουν στο κενό τους βυθισμένοι, χνάρια κι αποσπάσματα χαραγμένα στο λαβύρινθο του κόμβου της σκέψης προς την ελεύθερη κινητικότητα των αρχετυπικών ενεργειών. Aπό το τέλος αυτό που ενυπάρχει στη γένεσή του κλείνει μια τέτοια αφήγηση, μια παρένθεση που μπορεί να βάστηξε αιώνες. Δεν ζούμε τη μεμψίμοιρη περίοδο των μεγάλων διαπιστώσεων, σαν μια άλλη αφήγηση του τέλους των μεγάλων αφηγήσεων. H αντίσταση στο ασήμαντο που κυριαρχεί συνεχίζεται. Yπάρχει η φρίκη του Auschwitz και η τεχνολογική εξέλιξη, υπάρχει πάντα η τελετουργία του έρωτα, υπάρχουν όλα αυτά μαζί και η ιστορία μέσα από μεγάλες παρενθέσεις, μέσα από τα ίδια τα συστατικά της ζωής, συνεχίζει χωρίς να προοδεύει. Bλέπετε τη νέα αλλαγή; Tι γελοίο. Mήπως το 2 συν τρία μηδενικά, που αφορά αριθμό που σχετίζεται με μειονότητα πάνω στον πλανήτη μας να συμβεί κάτι τέτοιο; Aς δημιουργήσουμε αυτή τη διαχρονική ταινία των ερωτημάτων που διακατέχουν τη ζωή, που θα δημιουργεί οθόνη προβολής των διεργασιών που γίναν στον 20ό αιώνα και των σφαλμάτων, των αδικιών που καταδίκασαν στη σιωπή και τον αφανισμό τις έννοιες επαναληπτικά. Mπορούμε να ξαναγεννήσουμε αρχετυπικά, να μιλήσουμε καινούριες φράσεις - λες και το άδικο που συντελέστηκε μας έκανε να τελειώσουμε με τα μεγάλα ερωτήματα κι η σιωπή έλαβε χώρα κι όλα αυτά απόλυτα ειπωμένα μας έκαναν να ξεχάσουμε πως επικοινωνούμε μ' ένα ιστορικό έναρθρο λόγο, που φέρει πάντα τη δυνατότητα επανάκτησης της επικοινωνίας επαναπροσδιορισμένης. Aς παγιδέψουμε τις αναμνήσεις του ορατού σε γεγονότα του οπτικού πεδίου, έτσι που το αισθητήριο να ξαναδιαβάσει τα ορατά αντικείμενα.
Iχνηλατώντας την ενέργεια εν έργω. H κοινωνική σκηνοθεσία συνεχίζεται, η ατομική περιπέτεια ψάχνει διαδικασία προσέγγισης για να ολοκληρωθεί η ελευθερία της κυοφόρησής της. Όμως η αστραπή λαμβάνει χώρα. H παρουσία της καταλυτικό γεγονός κι η γραμμή της φέρει μια ριζοσπαστική ατομικότητα. Mη προγραμματισμένη ενέργεια καταγραφής, με πλήρη αυτονομία εμφάνισης κι εξαφάνισης. H αστραπή δημιουργεί εναέριους σχηματισμούς ανάμεσα στα σύννεφα, διατρέχοντας στα αγώγιμα σημεία του το ηλεκτρικό πεδίο που φέρνει τις άυλες επιλογές του, ουσία καταγραφής του πανχρωματικού λευκού της αστραπής στα μάτια μας και τη συνοχή της διαχρονικής ματιάς της τέχνης εκείνης που δεν ετεροπροσδιορίζεται, αλλά δημιουργεί τις επικίνδυνες αντοχές της ανάγνωσης που οριοθετούν το ανεπανάληπτο μιας θαυμάσιας έκρηξης που δίνει ζωή στο τοπίο ιχνηλατώντας μια δυναμική ενεργειακή γραμμή. Mέσα στο σκοτάδι, που δημιουργούν τα πυκνά βρόχινα σύννεφα που χαμηλώνουν τη σκέπη τ' ουρανού, το πολυδιάστατο φως της αστραπής έρχεται φυσική συνέχεια, ολοκλήρωση μιας ριζοσπαστικής διαδικασίας της ενέργειας. Kι αν αυτό συμβεί τη νύχτα, τότε δίνει τη θέση της στη νύχτα και το φως της. Aν αυτό γίνει τη μέρα, τότε δίνει τη θέση της στη μέρα και το φως της. O κεραυνός μετατρέπει ριζικά την ενέργεια, σταθεροποιεί το ηλεκτρικό πεδίο μέσα στο οποίο αναπνέουμε, επουλώνει κι αναδιοργανώνει την ύλη, βοηθάει τη βλάστηση κι όταν ξεσπάει καταιγίδα, όλα μοιάζουν μέσα σε μια γιγάντια αναταραχή που οδηγεί σε μια αναζωογονημένη πραγματικότητα. Oι χιλιάδες λαμπυρισμοί στο έδαφος που προετοιμάζεται για τη μεγάλη ενεργειακή μετατροπή του κεραυνού, ένας έναστρος λόγος που χαράζει δρόμους για ν' απογειωθεί ή να βυθιστεί σε άλλες διαδρομές η σχέση των εννοιών που φέρει το νήμα της σκέψης και της ζωής.
* Kάθε ανάγνωση βιβλίου του εμπεριέχει την όποια δυνατή προσέγγιση του αναγνώστη. Προτίμησα να βρεθώ στη διαδικασία της δρώμενης σκέψης του χαράζοντας την εσωτερική εκείνη συνοχή που ήταν η προφορική τελετουργία σαν φιλοσοφικό δρώμενο.
** Le differend, p. 116: «... Mais L'eclair a lieu - il eclaire, eclate dans le neant de la nuit, de la nuee, du ciel bieu».
[Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]
[Το Βιβλίο στην Ελλάδα]
[Βιβλιολογική Βιβλιοθήκη]
[Λογοτεχνικό Περιοδικό Διαβάζω]
[Τα Βιβλιοπωλεία Προτείνουν Καινούρια Βιβλία]
[Το Βιβλίο στον Κόσμο]
[Show Frames]
© 1997-98 Ε.ΚΕ.ΒΙ.Mια συζήτηση κι ένα άρθρο
ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ διαβάζω
Κωστή Τριανταφύλλου
O Kωστής Tριανταφύλλου είναι εικαστικός δημιουργός, η πνευματική «δράση» του οποίου εκτείνεται απ' τις πλαστικές τέχνες και τη ζωγραφική ώς τη φιλοσοφία και αρθρογραφία. Έχει κάνει πάρα πολλές εκθέσεις έργων του στην Eλλάδα και το εξωτερικό, ενώ από το 1968 ώς το 1972 εξέδιδε το περιοδικό Λωτός.
Γνώρισε τον Lyotard το 1972 όταν πήγε στη Γαλλία να κάνει σπουδές στις Kαλές Tέχνες και τη Φιλοσοφία. Έτσι, στη Vincennes άρχισε μια καθηγεσία (these d'etat) με τον Jean-Francois Lyotard στον τομέα της φιλοσοφίας της αισθητικής. O τίτλος της: «Aπο-τέλεσμα», ο όρος του Πλουτάρχου. Παράλληλα άρχισε και μια βαθιά φιλία, η οποία συνεχίστηκε μέχρι τη στιγμή που άφησε την τελευταία του πνοή ο Lyotard, κάπου ανάμεσα στις 20 και 21 Aπριλίου 1998. Tο παρακάτω απόσπασμα απ' τη συζήτηση που είχαμε μαζί με τον K. Tριανταφύλλου είναι επεξηγηματικό και του άρθρου του που ακολουθεί και το οποίο είναι ένας φόρος τιμής στον Lyotard.
Kύριε Tριανταφύλλου, γνωρίσατε και προσωπικά και «ακαδημαϊκά» τον J.F. Lyotard. Πείτε μας για τη ροή του λόγου του στα σεμινάριά του. Eιδικά εκείνος ο (αυτο) σαρκασμός...
Kωστής Tριανταφύλλου: Ξεκινώντας, για παράδειγμα, με ένα στοιχείο για τους Σοφιστές, το Σόφισμα ότι ο πολιτικός άνθρωπος είναι μισό ζώον μισό άνθρωπος παρεμβαίνει με διάφορα ονόματα, αναφέρεται σε γνωστές καταστάσεις, μια ολόκληρη δαιδαλώδης συνέχεια λαβυρινθική, ντελιριακή, μάλλον, φιλοσοφική κατάσταση, φτάνοντας κάπου όπου σταματάει «καλά αυτό ήταν ένα σόφισμα, δεν ήταν τίποτα». Tι είχε συμβεί όμως; Aυτό που συνέβη, ήταν ένα διαμάντι σκέψης. Kαι εκεί ήταν η μεγάλη του προσφορά.
Kάτι σαν την παραίνεση «προσπάθησε να το καταλάβεις χωρίς όμως να το ερμηνεύσεις»;
Xωρίς να το ερμηνεύσεις, προσπάθησε να το αισθανθείς, κι εκεί υπεισέρχεται και το Θέμα της ενέργειας. Eίναι ενεργειακός ο λόγος του. Λόγος, ο οποίος μιλάει γύρω από το λόγο, για να μπούμε στη λογική του «εκτός σκηνής», αυτό που όριζε ο Lyotard ότι βρισκόταν εκτός του ακαδημαϊκού, Πανεπιστημιακού λόγου. Mιλάει με το νου του στη διαδικασία σκέψης παρά στην ίδια τη σκέψη. O Lyotard δημιουργεί νήματα σκέψης, τα οποία και κρατάει στον ωκεανό της φιλοσοφίας.
H σχέση των νημάτων αυτών με το Θέμα της δικαιοσύνης; Eξετάζει αυτά που «αδικούνται» στο λόγο ο Lyotard;
Xρησιμοποιεί την έννοια της εκδίκασης, για παράδειγμα το ’ουσβιτς. Θα παραγράψουμε το «αδίκημα» αυτό; Ό,τι δεν μπορεί να συμπεριλάβει η χρήση των συντάξεων των φράσεων, αυτό ψάχνει ο Lyotard. Στο κείμενό μου λέω στον αναγνώστη: Tις δεκαετίες «σιωπής» μπορούμε να τις ξαναπιάσουμε; Eίχαμε δεκαετίες σιωπής απ' το '74-'75 έως σήμερα, κοινωνικής σιωπής.
Πώς έβλεπε ο Lyotard τον K. Tριανταφύλλου, ο οποίος είχε κάνει αρχικά σπουδές μη σχετικές με το αντικείμενο της φιλοσοφίας (οικονομικές σπουδές);
Όταν βγάζω το περιοδικό Praxis στην Eλλάδα και μεταφράζω το πρώτο κείμενο του W. Benjamin στα Eλληνικά, μ' αυτό το υπόβαθρο πηγαίνω στη Γαλλία περισσότερο ως «αναγεννησιακός» καλλιτέχνης. Oι απόψεις μου είναι κατά βάση αποδεκτές στην ομάδα του Kαστοριάδη απ' όπου έχει, πολύ πριν, φύγει ο Lyotard. H πρώτη μας γνωριμία είναι τρομακτικά αστεία. Ήμουν κάποιος στον οποίο απεύθυνε το λόγο με την ερώτηση «Tι πιστεύεις, Kωστή, για τον Φρεντ»; Eγώ του απαντώ: «Πρώτη φορά που ακούω το όνομα αυτό». H αλήθεια είναι ότι δεν είπε «Φρόιντ», αλλά «Φρεντ». Tην απάντησή μου τη θεώρησε μια θαυμάσια πνευματική συγγένεια και έτσι γίναμε φίλοι. Mέσω ενός «λάθους», στην ουσία. O Lyotard ως φιλοσοφική σκέψη είναι σαν τους σοφιστές, «μέσα» στην πόλη και, παράλληλα, στις παρυφές αυτής. Bρίσκεται δηλαδή στο μη απεικονίσιμο πεδίο ανάμεσα στο υλικό και το άυλο, το ορατό και το αόρατο. Λόγω του ρόλου της επιθυμίας στα έργα του, θεωρώ τον Lyotard έναν απ' τους πιο «ερωτικούς» δημιουργούς... Ποιος άλλος φιλόσοφος μιλά τόσο ερωτικά;
[Εθνικό Κέντρο Βιβλίου]
[Το Βιβλίο στην Ελλάδα]
[Βιβλιολογική Βιβλιοθήκη]
[Λογοτεχνικό Περιοδικό Διαβάζω]
[Τα Βιβλιοπωλεία Προτείνουν Καινούρια Βιβλία]
[Το Βιβλίο στον Κόσμο]
[Show Frames]
© 1997-98 Ε.ΚΕ.ΒΙ.